Bilim insanları fırtına bulutlarındaki iki farklı gamma ışını olayını birbirleriyle ilişkilendirdi. Bunun sonucunda da zayıf ve kısa vadeli gamma ışını aktivitelerinin yıldırımları oluşmasında rol aldığını düşünüyorlar.
Bilim insanlarının incelemiş olduğu iki olay var, bunlardan birisi hayli zayıf olan ve yalnızca bir dakika kadar süren “gamma ışını parlaması” oburu ise çok daha güçlü ve ağır olan lakin çok kısa süren “topraksal gamma ışını parlamaları” (TGFs).
Bu iki olayın da fırtına bulutlarının içinde meydana geldiği ve olayların, hızlanan elektronların getirdiği negatif ve olumlu yüklere bağlı olarak gerçekleştiği uzun vakittir biliniyordu. Lakin bilim insanları bu olayların tam olarak nasıl olduğunu ve yıldırımla olan ilişkilerini tam olarak anlamamıştı.
Ancak, yakın bir vakitte olayların bir yıldırım çakmasıyla birlikte gözlendi. Bu, araştırmacıların yıldırımlarla ilgili soruları cevaplamalarına yardımcı oldu.
Japonya’daki Tokyo Üniversitesi’ndeki bir astrofizikçi olan Yuuki Wada, “Kanazawa’daki bir kış fırtınasında, araçlarımız TGF’nin ve yıldırım çakmasının tıpkı anda gerçekleştiğini gözlemledi. Bu hayli yaygın bir durum fakat tuhaf bir biçimde tıpkı yerde ve tıpkı vakitte gamma ışını parlaması da gözlemledik” dedi.
Araştırmacı, “Ayrıca, yıldırım çaktıktan sonra parlama bir anda ortadan kayboldu. Bütün bunlardan yola çıkarak bu olayların irtibatlı olduğunu söyleyebiliriz ve temas birinci sefer bu halde gözlemlendi” biçiminde bir açıklamada bulundu.
Bilim insanları gamma ışını etkinliklerinin; elektronların, nitrojen atomlarının çekirdekleriyle etkileşime girdiği için yıldırımlarla birlikte gerçekleştiğini biliyorlardı lakin bu iki olay daha evvel yalnızca bir kere daha birlikte gözlemlenmişti ve bu müşahedenin sonuçları, rastgele bir çıkarım yapmak için kâfi değildi.
Araştırmacılar, en son yapmış oldukları müşahedelerinin sonucunda bu iki olayın muhakkak temaslı olduğunu vurguladı. Lakin ne olduğu hakkında daha öğrenmeleri gereken çok fazla şeyin olduğunun da altını çizdi.
Bu yeni bulgular, Gamma-ray Observation of Winter Thunderclouds (GROWTH) isimli bir araştırma kümesi tarafından ortaya çıkarıldı. Araştırma ekibi Kanazawa’daki okulların ve öbür binaların çatılarına yerleştirilen araçları kullanıyor.
Bilim insanları, gamma ışını parlamalarının yıldırımlara yalnızca eşlik etmediğini, onların oluşmasına neden olduğunu söylüyor. Fakat bu bahis hakkında cevaplanması gereken 2 ana soru var. Bunlar: “TGF’ler neden nadiren yıldırımlarla birlikte görünüyor ve TGF’ler neden oluyor?”
Daha fazla araştırma ve daha fazla aracın farklı yerlere yerleştirilmesi, bilim beşerlerine bu soruları cevaplamakta yardımcı olabilir. Ayrıyeten bütün bunlar, meteorolojistlerin yıldırımların nereye çakacağını daha yanlışsız bir formda varsayım etmesine de yardımcı olabilir.
Wada, “Daha fazla araç kullanarak, oluşturduğumuz modelleri daha da geliştirebiliriz. Şu anda tam kesin olmasa da şayet kâfi araç verisine ulaşırsak, 2 kilometre uzaklıktaki yıldırımların nereye düşeceğini 10 dakika evvelce kestirim edebiliriz” formunda bir açıklama yaptı.
Araştırma, Communications Physics’te yayınlandı.