2019-2020 eğitim öğretim yılı itibariyle Türkiye'deki iki üniversite, yapay zekâ mühendisliği kısmına öğrenci alacak. Birinci kere bu yıl açılacak olan kısmın ders içeriklerini, okuyanların ve mezun olanların ne iş yapacaklarını merak ediyorsanız, gerçek yerdesiniz. Üniversitelerin yapay zekâ mühendisliği lisans programlarını incelemden evvel, gelin mesleğin genel tarifine bakalım. Akabinde eğitim imkanlarına ayrıntılıca göz atacağız.
Yapay zekâyı anlamak için öncelikle zekânın ne olduğunu anlamak gerekir. Zeka, en kolay örnekleriyle; deneyimlerden öğrenme ve kazanımlar geliştirme, karışık iletilerden manalar çıkarma, çeşitli durumlara başarılı ve çabuk yanıtlar verebilme ve “düşünme”den ibarettir. Yapay zekânın geliştirmenin emeli, olağanda insan zekâsı gerektirecek misyonları yapabilecek yapay akıllılar, hudut ağları üretmektir.
Yapay mühendisliği nedir? Yapay zekâ mühendisi ne iş yapar?
Yapay zekâ mühendisliği de yapay zekânın ne olduğundan başlayarak, makine öğrenmesi algoritmalarının akabinde derin öğrenme algoritmalarının nasıl çalıştığını bilen meslek koludur. Doğal daha evvel de söylediğimiz üzere yapay zeka alanında çalışmalar yapmak, yalnızca bu kısımdan mezun olanlara mahsus bir nitelik değildir ve olmayacaktır. Farklı üniversitelerin bilgisayar mühendisliği ve yazılım mühendisliği ders içeriklerini inceleyerek yapay zekâya odaklanan üniversiteleri de seçebilirsiniz.
Yapay zekâ mühendisliği, ülkemizde ve dünyada şimdi epey yeni bir lisans programı olsa da mezunlarının yeniden bilgisayar mühendisliğinin bir alt kolu olan yapay zekâ alanında çalışacaklarını net bir halde söyleyebiliriz. Günümüz itibariyle ve gelecektesadece yazılım şirketleri değil; hastaneler, fabrikalar ve hizmet dalı üzere birçok alanda çalışan şirketler yapay zeka mühendislerine gereksinim duyacaklar.
Yapay zeka üzerine çalışma yapmak için “yapay zeka mühendisliği” okumak kaide mıdır?
Yapay Zeka Mühendisliği ismi altında açılan Lisans programlarını daha evvel de belirttiğimiz üzere Yapay Zeka odaklı bir Bilgisayar Mühendisliği kısmı üzere düşünebiliriz, zira yapay zeka; temel bilgisayar mühendisliği prensiplerini bilmeden anlaşılabilecek ve geliştirilebilecek bir şey değil. Yani yapay zeka alanında çalışan bir mühendis olmak istiyorsanız, bu kısımlara girecek 40 şanslı şahıstan biri olmanız koşul değil. Farklı üniversitelerin Bilgisayar Mühendisliği kısımlarının ders içeriklerini inceleyerek, biraz daha bilgi sahibi olabilirsiniz. Artık ise ülkemizdeki birkaç üniversitenin Bilgisayar Mühendisliği Lisans Programı ders içeriklerini inceleyelim.
Türkiye'deki üniversitelerde yapay zekâ mühendisliği:
Hacettepe Üniversitesi Yapay Zekâ Mühendisliği:
- Kontenjan: 30
ABD'nin Carnegie Mellon ve MIT üzere üst seviye üniversitelerinde de açılmaya başlanan yapay zekâ mühendisliği, bu yıl ülkemizde de 2 farklı üniversite tarafından açılıyor. ABD'nin dışında Birleşik Krallık ve Kanada'daki kimi üniversitelerde de Yapay Zekâ Mühendisliği Lisans Programı'nın bulunduğunu ekleyerek, Hacettepe'nin ders planını aşağı bırakalım.
Hacettepe Üniversitesi Yapay Zekâ Mühendisliği Lisans Programı'nın ders programı incelendiğinde, birinci yıl verilen matematik, fizik ve programlama dersleri birçok bilgisayar mühendisliği ile tıpkı üzere görünüyor. 3. yarıyıl, yani 2. yıldan itibaren ise bilgisayar mühendisliği derslerine ek olarak, Yapay Zekâ'nın Temelleri ve Makine Öğrenmesi üzere dersleri görüyoruz. Son 2 yıl ise kısım düzgünce yapay zekâ alanına odaklanıyor ve Bilgi Bilimi derslerine ek olarak yapay zekâ alanına yönelik birçok seçmeli ders sunuyor:
Gördüğünüz üzere, yönelmek istediğiniz alanlara uygun seçmeli dersleri alarak spesifik bir alana yönelmek mümkün. Sonuç olarak Hacettepe'deki Yapay Zekâ Mühendisliği Lisans Programı'nı yapay zekâ odaklı bir bilgisayar mühendisliği programı üzere düşünebiliriz.
TOBB İktisat ve Teknoloji Üniversitesi Yapay Zekâ Mühendisliği:
- Kontenjan: 10
Bir devlet üniversitesi olan Hacettepe'nin bilakis TOBB ETÜ, bir vakıf üniversitesi fakat Yapay Zekâ Mühendisliği Lisans Programı'na bu yıl yalnızca 10 tam burslu öğrenci alınacak. Birinci 2 yıl bilgisayar mühendisliği odaklı derslerin bulunduğu kısımda, 3. yıldan itibaren yapay zeka dersleri başlıyor. Yapay zeka odaklı seçmeli dersleri Hacettepe'ye nazaran daha kısıtlı olan TOBB ETÜ Yapay Zeka Mühendisliği'nin tüm ders içeriklerine buradan ulaşabilirsiniz.
Boğaziçi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği:
Buradan ulaşabileceğiniz ders planında görüyoruz ki Boğaziçi Üniversitesi, bilgisayar mühendisliğinin prensiplerini 3. yıla kadar öğretip 4. yıl yönelmek istediğiniz alanı size bırakıyor. Seçmeli derslere bakıldığında ise yapay zekâ odaklı derslerin kâfi sayıda olduğunu görüyoruz.
Vakıf üniversitelerindeki yapay zekâ mühendisliği programları:
Bahçeşehir Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği:
Boğaziçi Üniversitesi örneğinde olduğu üzere son yıl itibariyle birçok seçmeli ders sunan Bahçeşehir Üniversitesi, seçmeli ders katalogunda birçok yapay zeka dersi barındırıyor. Lakin bir evvelki örnekte olduğu üzere yapay zeka eğitimini yalnızca son yıl alabiliyorsunuz.
İstinye Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği:
Henüz hayli yeni bir üniversite olan İstinye Üniversitesi'nin Bilgisayar Mühendisliği Lisans Programı, 2. yılın 2. periyodu yani 4. yarıyıldan itibaren Yapay Zekânın Temelleri dersiyle birlikte yapay zeka eğitimine başlıyor. Sonraki periyotlarda ise makine öğrenmesi derslerinin verildiği kısımda, 5. yarıyıldan itibaren kısım odaklı seçmeli dersler başlıyor. Yani yapay zekâ eğitiminize devam etmek için son yılı beklemeniz gerekmiyor.
Üniversite ve kısım tartışmalarını toparlayacak olursak, yapay zeka odaklı çalışan yeterli bir mühendis olmak istiyorsanız, kendinizi daima geliştirmelisiniz. Tercih periyodundaki okuyucularımız için verebileceğimiz en uygun teklif ise, öncelikle üniversitelerin internet sayfalarından ders planlarına ve akademik takımlarına bakmanız olacaktır. Akabinde üniversiteye gidin, gezin, en az 4 yıl boyunca okuyacağınız yerleşkesi güzelce inceleyin ve hocalardan bilgi alın.