Dünya gibisi gezegenler keşfetme eforu, artık alışılagelmiş bir durum. Bir gezegenin keşfedilmesi insanların genelini eskisi üzere heyecanlandırmasa da bilim dünyasındaki heyecan tırmanarak devam ediyor. Çünkü bu heyecanı körükleyen “Planet 9” yani “Gezegen 9” üzere teoriler var.
Bugüne kadar elde edilen bulgulara nazaran Güneş Sistemi’nin 4,5 milyar yıl evvel oluştuğunu söyleyebiliyoruz. Güneş Sistemi’ndeki Dünya dahil tüm gezegenler ise bir vakitler Güneş’in etrafında bir disk halinde bulunan kayaların, taşların ve tozların bir ortaya gelmesiyle meydana geldiler. Bugün bu oluşumların izlerini gözlemlemek mümkün. Çünkü Güneş sisteminde hâlâ o disklerin birer kalıntısı olan asteroid nesilleri var.
Mars’tan çabucak sonra ve Neptün’ün çabucak gerisinde bulunan (Kuiper Kuşağı) bu geniş halkaların içerisinde, hala keşfedilmeyi bekleyen tuhaf gök cisimleri olabilir. Hatta kalabalıktan ötürü gözümüzden kaçan cüce gezegenlerin varlığı bile bir tartışma konusu. Bu nesilleri Güneş’in etrafında tutan şey ise bizi de tutan şey olan kütle çekim kuvveti. Hakikaten bu kuvvet, tüm yıldızlar ve tüm sistemleri için birebir kaidelerde vuku bulmuyor. Bazen birtakım tuhaf cisimler yabancı yıldızlara yaklaşabiliyorlar.
Mesela geçtiğimiz yıl, insanlık tarihinde birinci defa gözlemlenen bu arkadaş gibi… Lakin daha garip bir soru var. Bu arkadaş kendi yıldızının yörüngesinden nasıl koptu?
Uzay meraklıları bu tuhaf cismi daha evvel duymuşlardır. İnsanların Oumuamua ismini verdikleri bu cismi tuhaf kılan şey ise yalnızca biçimi değil. Bu cisim Güneş’in yörüngesinde bulunmuyor ve izlediği yola bakılırsa yıldızlararası bölgeden geliyor. Bir diğer deyişle, öteki bir yıldızın yörüngesinden koparak milyonlarca yıldır serseri bir kurşun üzere dolaşıyor.
Bu sorunun yanıtına yönelik üretilen teorilerin gerisi ardı kesilmiyor. Yapılan son araştırmanın ucu Dünya gibisi ötegezegenlere kadar dayanıyor.
Zürih Üniversitesi’nde yapılan bu bilgisayar simülasyonu, yıldızların yavrularını nasıl kaybettiklerini gösteriyor:
Simülasyonda ele alınan şey, kütle açısından küçük olan yıldızlar oldu. Bu yıldızlar haliyle daha az kütle çekim kuvvetine sahip oluyorlar. Yani etrafındaki cisimler ile ortasında güçsüz manyetik kontaklar var. Bu temaslar, daha büyük bir yıldızın kütle çekim alanına girildiğinde bozuluyorlar. Akabinde yıldızın etrafındaki nesneler, boşlukta hür kalıyorlar. Bu nesneler, son derece süratli bir biçimde savruluyorlar.
Oumuamua, bu simülasyonda gördüğünüz misal bir etkileşim sonucunda yörüngesinden kopmuş olabilir. Cisme dair yapılan araştırmalar için kâfi data bulunmadığından nereden kopup geldiği bilinmiyor, lakin nasıl kopup geldiğini keşfetmek için kâfi olabilir.
Oumuamua'nın Güneş Sistemi ziyaretinde çizdiği tuha rota
Araştırmayı yöneten bilim insanlarından birisi an Tom Hands, “Simülasyonda Oumuamua gibisi ok sayıda nesnenin etrafa saçıldığını görünce hayli şaşırdık.” diyor. Grubun yaptığı çalışmalar Oumuamua üzere cisimlerin az değil, aslında çok yaygın olduğunu da ortaya koyuyor. İnsan ömrünün ya da insanlık tarihinin bu türlü cisimleri gözlemlemek için epeyce kısa bir vakit dilimine denk geldiğini bir kere daha doğrulamış oluyoruz. Şayet kainatın bilinen yaşını 100 yıla oranlarsanız, insanlık yalnızca son 1 saniyeden beri kendi tarihini yazıyor.
Kim bilir, cihanda benzeri biçimde tuhaf ve sıra dışı ne kadar etkileşim var. Kozmik ölçülerde bir kıvılcım kadar ömrümüz olsa da bilim, geleceğe ve geçmişe ışık tutmaya devam ediyor.