Apple’ın her sene gerçekleştirdiği geliştirici konferansı WWDC, bu yıl aslında alışık olmadığımız kadar ağır geçti. Aktiflikte etkileyici birçok eser ve özellik tanıtıldı. Tüm bu yeniliklerle birlikte Apple için hakikaten bir dönüm noktası olan iTunes uygulamasının yolun sonuna geldiği haberi de duyuruldu. Birçok bireye nazaran aslında bu kararın daha evvelden alınması gerekiyordu. Her yıl Apple’ın bir dizi özellik ekleyerek düzgünce hantallaştırdığı iTunes, macOS’un bir sonraki sürümü olan Catalina ile birlikte üç farklı uygulamaya bölünecek. Müzikler Apple Music’e, Podcast’ler ve görüntüler ise sırasıyla Apple Podcast’ler ve Apple TV’ye gidiyor.
Hiç elbet 2001 yılında piyasaya sürüldüğünden beri iTunes; dijital müzik sanayisinde kilit bir oyuncu olmuş, birinci çevrimiçi müzik mağazasını tanıtmış, podcast yayınları, sinema kiralama üzere özellikleri tüketicilere ulaştırmış bir efsane olarak hatırlanacak. Biz de iTunes tarihindeki muvaffakiyet ve başarısız olduğu mevzularla ilgili 10 adet husustan oluşan bir liste oluşturduk. Gelin daima bir arada iTunes tarihine bir göz atalım.
iTunes tanıtıldı / 2001
Apple, iTunes ile müzik sanayisinde bir ihtilal yarattığını belirtiyor ancak Steve Jobs 2001’de sahneye çıktığında, müzikte gerçekleşen bir ihtilal olduğunu ve bu partiye geç kalındığını itiraf etmişti. SoundJam, o yıllarda ferdî bilgisayarlarda müzik dinlemek için uygulamalar geliştiriyordu. Apple, makul bir atak ile 1999 yılında SoundJam şirketini satın aldı ve iki yıl sonra iTunes 2001’i çıkardı. Müzik sanayisi bu tarihten sonra önemli manada bir değişim gösterdi.
iTunes mağazası / 2003
iTunes’ın birinci sürümleri, öncelikle kullanıcıların sahip oldukları CD’lerden müzik kopyalamaya ve akabinde bir bilgisayardan ya da iPod’dan çalmaya odaklanmıştı. Daha sonra 2003 yılında Apple, insanların yasal olarak albümlerini alabilecekleri bir mağazayı tanıttı. Apple, birebir vakitte birinci sefer iTunes’un bir Windows versiyonunu da çıkartmıştı. Windows’a gelmesinin akabinde iTunes çok büyük bir kullanıcı kitlesine ulaşmıştı.
Podcast’ler / 2004
iTunes’un gözden kaçan başarılarından birisi de Podcast’lerin tanıtımındaki rolü. Apple, 2004 yılında iTunes’a bir Podcast kısmı ekledi ve bu yeni yayın tipine büyük bir dayanak verdi. Podcast akımı, iTunes sayesinde dünya çapında büyük başarılara ulaştı. Şu an günümüzde Spotify, abone sayısını daha da arttırabilmek için podcast üreticileriyle anlaşıp içerik ürettiriyor.
iPhone’un gelişi / 2007
2006 yılında, iTunes Store 1 milyar müzik satışı ve iPod’un başarısıyla bir dönüm noktasına ulaştı. Bu, tahminen de dünya tarihine geçen iPhone’un tabanını oluşturan başarıydı. 2007 yılında çıkan iPhone o kadar büyük bir muvaffakiyet sağladı ki yanındaki şeyleri de alıp doruğa yerleştirdi. Yeni akıllı telefonlarında müzik dinlemek isteyen milyonlarca insan iTunes kullandı ve müzik indirme sayıları fırladı. Birebir yıl içerisinde iTunes, ABD’deki en büyük müzik satıcısı durumuna geldi. Yeniden tıpkı yıl Apple, çok beklenen Led Zeppelin albümlerini de iTunes’a aktarmaya başladı.
iTunes’un 10 milyar indirmeye ulaşması / 2010
iTunes, 2007 yılında 1 milyar indirmeye ulaştıktan sonra iPhone’larla birlikte büyük bir artış gösterdi ve 3 yıl sonra tam 10 milyar indirmeye ulaştı. Bu sayı, onu dünyanın en büyük mağazası yaptı. 10 milyarıncı satış sembolik olarak ‘Guess Things Happen Way’ müziğiyle Johnny Cash’e gitti. Bu şarkıyı alan kişi ise Gürcistan’dan 71 yaşındaki Loice Sulcer’di. Steve Jobs, ödül olarak kendisine bir iPhone ve 10.000 dolarlık iTunes ikram kartı yolladı fakat savlara nazaran Sulcer’in reaksiyonu “Steve Jobs kim?” oldu. Birebir vakitte iTunes’a yeni müzikçiler gelmeye de devam ediyordu. Led Zeppelin 2007 yılında iTunes’a gelmişti ama The Beatles lakin 2010 yılında gelebildi.
Ping / 2010
Apple, iTunes için her yıl daha fazla özellik eklerken uygulama giderek şişiyor ve hantallaşıyordu. Apple, bu yüzden epey sert tenkitler alıyordu. Apple’ın iTunes’ta yaptığı birinci büyük başarısızlık ise 2010 yılında tanıttığı Ping oldu. Ping; Facebook ve müzik odaklı MySpace üzere toplumsal medya platformlarının gelişmesine ayak uydurma teşebbüsünde bulundu ve kullanıcılara sevdiği sanatkarlar hakkında bilgi alabilecekleri bir toplumsal platform oluşturmayı amaçladılar. Lady Gaga ve ColdPlay’in katıldığı bir lansman yapıldı ancak kısa müddet sonra uydurma hesaplar ve troller nedeniyle 2012 yılında kapatıldı.
Cover Flow modu / 2012
Ping her ne kadar başarısız da olsa satışları etkilemedi ve 2011 yılına kadar iTunes Store, 15 milyar indirmeye ulaştı. Apple, bu kadar muvaffakiyet kazanmasına karşın yanlış yapmaya devam etti. 2012 yılında gelen Cover Flow modu, ekranda bulunan albüm fotoğrafları ortasında gezmek açısından hoş üzere görünüyordu lakin epey büyük bir reaksiyon aldı ve tıpkı yıl kaldırıldı.
U2 albümü krizi / 2014
iTunes tarihinin en büyük felaketi hatta Apple’ın bile en büyük felaketlerinden biri olabilecek bu olayı hatırlayanlarınız vardır. 2014’te Apple, iPhone 6 için büyük bir aktiflik düzenledi ve aktiflikte U2 kümesinin albümünü fiyatsız olarak tüm iPhone kullanıcılarına iTunes üzerinden sundu. Fakat Apple, verdiği paranın karşılığını almak istemesinden midir bilinmez iPhone sahiplerinin telefonlarına U2 kümesinin albümünü otomatik olarak indirmeye başladı. Albümü silmek isteyen kullanıcılar ise albümü telefonlarından silemediler. Bu olay büyük bir reaksiyona yol açtı ve Apple kullanıcılardan özür dilemek zorunda kaldı.
Apple Beats ile tanışıyor / 2015
Steve Jobs, Apple’ın iTunes’a yavaş başladığını söylemişti ancak Jobs da müzik sanayisinin yeni periyoduna direndi. Spotify, milyonlarca aylık aboneye ulaşırken iTunes, alternatif olarak abonelik tabanlı yayın sunmaktansa kendi çemberinden dışarı çıkmayarak müzik indirmeleri satmaya odaklandı lakin 2014 yılında ünlü Rap müzik prodüktörü Dr. Dre’nin markası olan Beats’i satın alan Apple, 2015 yılında süratli bir formda Apple Müzik’i tekrar başlattı.
Günümüzde iTunes / 2017-…
2017 yılında, Spotify ve Apple Müzik üzere yayın hizmetlerinden elde edilen gelirler dünya çapındaki CD ve plak satışlarını geçti. Müzik sanayisinin bu değişim süreci birinci evrede âlâ bir halde gerçekleşti. iTunes uygulaması şu an son sürümünde kalacak olmasına rağmen Apple’ın yeni Müzik uygulaması son vakitlerde 50 milyon aboneye ulaştı ve bu gelecek ismine hayli parlak sayılar. Apple Müzik ABD’de en tanınan müzik yayın hizmeti olarak faaliyet gösteriyor. Dünya çapında ise 87 milyon fiyatlı abonesi bulunan Spotify’a gitgide yaklaşıyor.