Son araştırmalar sonucunda İskoçya’nın etrafındaki küçük adaların doğal olmadığı, Neolitik çağda yaşayan beşerler tarafından iri kaya modülleri, kil ve odunlar kullanılarak yapıldığı ortaya çıktı.
Crannog olarak bilinen bu yapay adalar, onlarca yıldır bilim insanlarının bildiği bir husustu lakin arkeologlar, crannog’ların 2.800 yıl evvel, Demir Çağı’nda yapıldığını düşünüyordu.
Yeni araştırmanın sonuçlarında crannog’ların hem düşünülenden daha eski olduğu hem de Neolitik çağda yaşayan beşerler için epeyce değerli yerler oldukları tespit edildi. Bu tespitin sebebi olarak da çağdaş dalgıçların bulduğu kırık çömlek kesimler gösterildi.
Araştırmacılar, başlangıçta crannog’ların milattan evvel 800 yılında inşa edilip milattan sonra 1700 yılına kadar kullanıldığını düşünse de 1980’li yılarda bu adaların çok daha evvelce yapılmış olacağına dair izler ortaya çıkmaya başladı. Dahası, 2012 yılında Kraliyet Deniz Kuvvetleri dalgıcı olan Chris Murray, bu adaların etrafında çok yeterli formda koruma edilmiş Neolitik çağdan kalma çömlekler buldu ve mahallî müzeyi bu bulgular hakkında bilgilendirdi.
Karbon testlerinin sonucunda iki yapay adanın milattan evvel 3640 ve 3360 yılları arasında yapıldığı bilgisi ortaya çıktı. Yeryüzünde ve deniz altında yapılan araştırmaların sonucunda paleo ortam katılaşması ve hafriyatları, bu adaların Neolitik çağdan kalma olduklarını doğruladı.
Arkeologlar şu an için adada Neolitik yapılarla karşılaşmamış olsa da dalgıçların birçok Neolitik çömlek kesimi bulduğu bildirildi.
Şu an için İskoçya etrafında bulunan yapay adaların sırf onda birine karbon testi yapıldığı için çok daha eski adaların da bulunabileceği belirtiliyor.