Schrödinger’in kedisi epey meşhur bir teoridir. Bir kutunun içerisinde bulunan kedinin meyyit mü canlı mi olduğu bilinmemekte ve dışarıdan anlaşılamamaktadır. Kutunun açılması durumunda ise kedi, meyyit değilse de ölecektir. Kutu açılana kadar durumu bilinmediği meşhur olan Schrödinger’in kedisi, kuantum konusunda çok verilen bir örnektir.
Yale Üniversitesi’nden araştırmacıların yaptığı çalışma ise kuantum bilgisayarlarında Schrödinger’in kedisinin akıbetini belirleme talihi veriyor. Bu aygıtlarda kullanılan kübitler, şimdiye kadar kestirilemez durumdaydı. Araştırmacılar, orta formda yakaladıkları kübitleri, sonuçları onların istekleri doğrultusunda çıkacağı formda manipüle etmeyi başardılar.
Kübitler, olağan bilgisayardaki bitlerden daha farklı yapılardır. Olağan bitler ya 1 ya da 0 durumunda bulunur. Kübitler ise gözlemlenene kadar her iki halde de bulunurlar. Bu duruma da süperpozisyon ismi verilir. Ne yazık ki, kübitlerin pahası bilinmeyen halden gözlemlendiği duruma geçerken, yani kuantum sıçraması yaparken rastgele bir sonuca denk geliyor.
Yale araştırmacıları, kuantum zıplamalarından haberdar olmayı sağlayan çalışmaları sayesinde bu atlamaları hem yakalamayı hem de yönlendirmeyi başardılar.
Araştırmacıların yakın vakitte Nature mecmuasında paylaşılan makalesine nazaran, her bir zıplamanın evrimi devamlı, dengeli ve muhakkak formda gerçekleşiyor. Bu özelliklerin incelenmesi sayesinde gerçek vakitli olarak süperpozisyondaki kübitler yakalanabiliyor, süreç aksine çevrilebiliyor. Böylelikle kübitler, kalmaları istenen formda olmaya yönlendiriliyor. Bohr’un kuantum zıplamalarının rastgele olduğu ve sonucunun kestirilemediği tarafındaki tezlerini da yalanlayan bir çalışma gerçekleştirildi.
Yale grubu, makalenin sonuç kısmında, “bulgularına nazaran, gerçek vakitli müdahale yollarıyla kuantum sistemlerin kortrolünü sağlayacaklarını, bu türlü erken ihtar sistemleri sayesinde kuantum yanılgı düzeltmelerinden kusur sendromlarını evvelden keşfedecekerini” belirtti. Bu gelişme, kuantum bilgisayarlarının ilerleyişi istikametinde kıymetli bir adım olacak.
Şu anda kuantum bilgisayarların en değerli problemlerinden biri, kullanışlı olmak için çok yanlışlı olmaları olarak görülüyor. Her seferinde, kübitlerin hakikat sonuca gideceklerini umut ederek deneme yapılması gerekiyor.