Çernobil, nükleer güç kelam konusu olduğunda herkesin aklına gelen birinci örnek. Yakın vakitte yaşanan Fukuşima üzere öteki felaketler de olmasına karşılık insanlığın ortak belleğinde en büyük travmayı Çernobil yaratmıştı.
Janina Scarlet, felaket bölgesinden 290 kilometre uzaklıktaki konutunda otururken yaşananlara maruz kalan bir felaketzede. Scarlet, Women’s Health mecmuasına verdiği röportajda “Olayın kendisini çok fazla hatırlamıyorum lakin patlama vakti artan baş karışıklığı hissini hatırlıyorum, neredeyse iki hafta sonra ne olduğunu öğrendiğimizde bir tasa fırtınasına dönüştü.” diyor.
Scarlet, “Ancak başka ülkeler bir şeylerin yanlış olduğunu fark etmeye başladıktan sonra hükümetimiz bizi durumdan haberdar etti ve Çernobil’in radyoaktif iyodin salınımı yüzünden oluşabilecek potansiyel semptomlara karşı tavsiye edilen iyodin tedavisine başladılar.
Ancak bu noktada haftalardır dışarı çıkarak, su içerek ve pişmemiş meyve yiyerek radyasyona maruz kalmıştık.
Altı ay sonra beşerler hasta olmaya başladı. Ben de o insanlardan biriydim.”
Janina’nın bağışıklık sistemi o kadar hasar görmüştü ki en küçük bir soğuk algınlığında bile hastaneye gitmesi gerekiyordu. Radyasyonun bayanın üzerindeki öbür tesirleri ise krizler, hava değişimlerinde migren ağrıları ve burun kanaması, gözlerde kırmızılaşma olarak gözüküyordu. Scarlet’in kan damarları patlayacak üzere oluyordu.
Janina’nın ailesi, bu olaydan sonra New York’a yerleşmeye karar verdi. Fakat Amerikan üretimlerindeki zorba çocuklar bir gerçeğe dayanıyor ve bu çocuklar, yabancı asıllı olan Janina ile de dalga geçmekten geri durmamışlar. Janina, ‘radyoaktif’ olduğu için alay konusu olduğunu ve intiharı düşündüğünü söylüyor.
Scarlet’in hayatını kurtaran ise 16 yaşındayken izlediği bir sinema oldu: X-Men. Scarlet, “Benim üzere, radyasyona maruz kalmış mutantlar gördüm. Sinemada memnunluktan ağladığımı hatırlıyorum çünkü karakterlerle aramda çok güçlü bir bağ hissettim.” diyor. “Kendimi ekranda izliyor üzereydim. Onlara katılmak istedim. X-Men’in bir kesimi olmak istedim. Birinci defa o vakit bir kurban olmadığımı, hayatta kalan biri olduğumu anladım.
Filmi izledikten sonra, lisedeyken birinci psikoloji dersini aldım. Artık, insanlara travmalarıyla başa çıkmaları için yardım etmede harika kahramanları ve öteki kurgusal karakterleri kullanmada uzmanlaşmış bir psikoloğum” diyor.
Janina Scarlet, konuşabilmek için 31 yaşına kadar beklemiş ve hala bu hususta konuşmayı epey sıkıntı buluyor. HBO’nun Chernobyl küçük dizisinin de öteki bir deneyim olduğunu, pilot kısmı izlemenin bile güç, acılı ve insanı boğan bir şey olduğunu söylüyor. Olayın ciddiyetine kayıtsız kalan karakterleri ve insanların radyasyon yüzünden vefatlarını görmek, Scarlet’e halkının geçirdiği vahim vakitleri hatırlatıyor.